stojąca tyłem dziewczyna patrzy w lustro. Lustro jest zamazane, ta że nie może zobaczyć swojej twarzy

Bez kompromisów! Julia Woykowska

Wystawa poświęcona działaczce społecznej i publicystce Julii Woykowskiej

08.04 - 24.06.2018
Młodzież i dorośli

Tematyka wystawy

Wystawa prezentowała postać Julii Woykowskiej, jednej z bardziej charakterystycznych i wyróżniających się postaci Poznania lat 40. i 50. XIX wieku. Pisarka i publicystka, autorka m.in. „Piosnek dla ludu wiejskiego”, jako działaczka społeczna i emancypantka aktywnie angażowała się w ówczesne życie intelektualne. Jej styl życia i sposób bycia wywoływał kontrowersje, a wybory ideowe budziły sprzeczne emocje wśród ówczesnych przedstawicieli elit poznańskich.

Głównym celem wystawy była próba spojrzenia na idee i poglądy Julii Woykowskiej ze współczesnej perspektywy i analiza ich aktualności. Przekładając ówczesne wybory życiowe oraz poglądy społeczne na dzisiejsze postawy i idee, okazuje się, iż większość kwestii, którymi zajmowała się bohaterka wystawy nadal ma duże znaczenie społeczne i polityczne.

Wystawa Bez kompromisów! powstała jako ekspozycja procesualna i była rozbudowywana w trakcie swego trwania. Proces ten dotyczył zarówno nowych obiektów, które powstawały w ramach warsztatów i wzbogacały wystawę, jak i spojrzenia na biografię Woykowskiej, w której wiele jest niewiadomych. Najdotkliwszą jest niewątpliwie brak zachowanego wizerunku bohaterki, co zostało zaakcentowane w aranżacji wystawy.

Wystawę zorganizowano wokół dwóch przestrzeni – metafor: salonu i warsztatu. Pierwsza z nich nawiązuje do salonów towarzyskich prowadzonych przez XIX-wiecznych intelektualistów, w tym również przez Woykowskich. Przybliża postać Julii Woykowskiej poprzez wskazanie kilku tropów interpretacyjnych, jakie można znaleźć w jej biografii. Wyeksponowano tu także osoby, które znała bohaterka wystawy, jej przyjaciół, krytyków, osoby kreujące życie intelektualne ówczesnego Poznania. Warsztat natomiast to przestrzeń nawiązująca do pracy redakcyjnej, którą prowadziła Woykowska stanowiący jednocześnie miejsce działań warsztatowych, tak istotnych w kontekście procesualnego charakteru wystawy.

Aranżacja

Wystawa miała charakter narracyjny z otwierającym akcentem w postaci dzieła „biała” autorstwa Bianki Rolando. To portret nieznanej kobiety, której twarz jest zamazana. Z pracą tą korespondowało lustro umieszczone w drugiej części przestrzeni wystawienniczej. Przeglądająca się w nim osoba nie była w stanie zobaczyć swojej twarzy, co odnosiło się do niewiadomych i luk w biografii Julii Woykowskiej, jak również do prób rekonstrukcji jej biografii.

Pierwszą część wystawy zaaranżowano w formie salonu towarzyskiego. Elementem wystroju były poduszki z wizerunkami i opisami postaci tworzących środowisko ówczesnych poznańskich działaczy społecznych i intelektualnych, w kręgu którego obracała się Woykowska. Zastosowano tu także zawieszone na ścianach ramki z cytatami i informacjami o Woykowskiej, a całości towarzyszyła stosowna oprawa dźwiękowa.

W drugiej części wystawy ukazano warsztat, którego centralne miejsce stanowił długi stół służący do pracy. Obiekt funkcjonował jednocześnie jako element wystawienniczy i miejsce działań warsztatowych. W tej przestrzeni w trakcie trwania wystawy pojawiały się kolejne obiekty powstające w ramach towarzyszących wystawie warsztatów: autoportrety, zin artystyczny, czy antologia poezji rewolucyjnej, będące współczesnym przetworzeniem głoszonych przez Woykowską idei. Także inni zwiedzający mogli wejść w interakcję z wystawą wpisując swoją opinię na specjalnej ściance.

stojąca tyłem dziewczyna patrzy w lustro. Lustro jest zamazane, ta że nie może zobaczyć swojej twarzy

Twórcy

Kuratorka: Lucyna Marzec
Identyfikacja i aranżacja: Stwory Studio
Projekt przestrzeni dźwiękowej: Hubert Wińczyk
Produkcja: CTK TRAKT
Współpraca: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu