Co komunikuje przestrzeń klasy szkolnej?

Najważniejszym miejscem w szkole jest klasa. To w niej uczniowie spędzają najwięcej czasu. Jest przestrzenią, w której przekazywana jest wiedza, powinna więc tej funkcji sprzyjać. Ale czy tak rzeczywiście jest?

To, jak ułożone są poszczególne elementy w przestrzeni klasy, ma duże znaczenie. Wpływa na klimat uczenia się oraz jakość komunikacji w czasie lekcji. Tradycyjna klasa mówi jasno: w tym miejscu ważny jest porządek i dyscyplina. Wszystkie ławki i krzesła stoją obok siebie w równych rzędach. Na ma tu miejsca na indywidualne podejście do potrzeb osób uczących się. Dotyczy to na przykład ilości przestrzeni, z której mogą one korzystać, aby czuć się komfortowo.

Podział przestrzeni klasy nie jest symetryczny. Nauczyciel ma większą przestrzeń do dyspozycji, może się też swobodnie poruszać. Dysponuje często większym biurkiem z szafką czy szufladą zamykanymi na klucz. Ma lepszej jakości krzesło, dostęp do komputera i innych urządzeń multimedialnych.

Uczniowie nie mają miejsc, które dałyby im namiastkę prywatności. Nie mają skrytek na swoje rzeczy. Nie mogą się swobodnie przemieszczać po klasie. Mają więc bardzo ograniczone prawo do korzystania z urządzeń i zasobów szkoły. Ławki w klasie ustawione są też przeważnie w taki sposób, że uczniowie nie mają ze sobą kontaktu wzrokowego. Ogranicza to możliwość pracy w grupie czy wymiany doświadczeń.

ilustracje: Dariusz Zych