Komentarz artystyczny
Maciej Chodziński, Marcin Wicha
Oświetlenie Oświecenia, 2021
Idea powszechnej edukacji jest dziedzictwem oświeceniowej wiary w rozum. Jej materialnym znakiem stał się budynek szkolny, który wraz z nastaniem modernizmu zyskał swoją najbardziej trwałą cechę, mianowicie rzędy okien. Projektowanie szkoły zawsze zasadza się na jak najlepszym rozwiązaniu kwestii światła. Nie przez przypadek tradycyjna ikonografia oświaty była zbudowana na odniesieniach do lamp lub innych przedmiotów dających światło. To muzeum nowoczesności – jak mówią o nim autorzy animacji – budowane w tysiącach egzemplarzy, wymaga jednak remontu. Przede wszystkim dlatego, że ze szczytnych idei sprzed ponad stu lat zostały z nami ich wynaturzenia: rytm okien przekształcił się w rygor, a zmieniający się świat nie daje się łatwo zamknąć w prostych podziałach.
Zapomnieliśmy, że okna w szkole mogą pozwolić na komunikację ze światem, na zapraszanie go do środka, otwieranie na lokalną społeczność. Remont jest pilnie potrzebny, zwłaszcza wówczas, gdy pojawiają się głosy, że samo oświecenie jest zbędne.