Kolegium jezuickie
Pierwsza szkoła w Poznaniu powstała już 50 lat po lokacji. Działała przy kolegiacie św. Marii Magdaleny. Wielu przedstawicieli lokalnej szlachty i mieszczaństwa (w tym późniejsi burmistrzowie Kasper Goski i Józef Struś) kształciło się następnie w Akademii Lubrańskiego na Ostrowie Tumskim. Jednak poziom obydwu szkół pod koniec XVI stulecia był dość niski. Wielu poznaniaków wyjeżdżało na naukę do miast niemieckich.
W tym czasie poznański biskup sprowadził do Poznania zakon jezuitów. Miał on zahamować ruchy protestanckie w mieście. Realizacja tego celu przyniosła jednak nie tylko religijne skutki.
W 1575 roku jezuici założyli w Poznaniu szkołę. Prowadzone przez nich kolegium okazało się przełomem dla szkolnictwa miejskiego. Nauka w nim była bezpłatna. Do szkoły uczęszczało początkowo 300 uczniów, szybko jednak ta liczba sięgnęła 800 osób. Wysoki poziom nauczania i brak konkurencji sprawiły, że na naukę do jezuitów posyłali swych synów nie tylko katolicy, ale również protestanci, co nieraz skutkowało przyjęciem przez uczniów katolicyzmu.
Poznańskie kolegium jezuickie zapewniało najwyższy poziom kształcenia w Wielkopolsce. Kilkakrotnie podejmowano próby przekształcenia placówki w uniwersytet, fot. Piotr Skórnicki
