Oto przywilej lokacyjny, czyli dokument, który opisywał zasady działania miasta. Przyjrzyjmy się jego fragmentom.
[Władysław III Warneńczyk król polski i węgierski] potwierdza i transumuje przywilej lokacyjny miasta Poznania wydany przez książąt wielkopolskich Przemysła I i Bolesława Pobożnego w 1253 r., wraz z potwierdzeniem go przez księcia Władysława Łokietka, wystawionym w 1298 r.; ze zbiorów Archiwum Państwowego w Poznaniu
Dokument w większej rozdzielczości można obejrzeć na stronie Wielkopolskiej Biblioteki Cyfrowej – link.
Spis treści
1. W imię Pana, Amen! […] my Przemysł i Bolesław, bracia rodzeni, z opatrzności Bożej książęta Polski […] nadajemy szlachetnemu mężowi Tomaszowi i jego potomkom miasto zwane pospolicie Poznań, celem lokowania go na prawie niemieckim.
2. Rzekę zaś zwaną Warta […] na przestrzeni jednej mili i po obydwu stronach, ze wszelkimi korzyściami, to jest łowieniem ryb i budowaniem młynów, nadajemy w wieczyste posiadanie obywateli tego miasta.
3. Niechaj się cieszą z posiadania prawa […] magdeburskiego […] Zezwalamy, aby nikt w imieniu naszym (…) nie ważył się brać udziału w sądzie, w którym będzie zasiadał wymieniony wójt wraz ze swoimi obywatelami […] ma się to miasto cieszyć pełnym posiadaniem wolności.
4. Zezwalamy również obywatelom za zgodą wymienionego pana Boguchwała, biskupa poznańskiego, wybudować obywatelom w tym mieście kościół.
5. Do wyprawy zaś [wojennej], która by wypadła poza granice ziemi, obywatele nie są zobowiązani […] Aby wymienione miasto miało pełną opiekę, przyrzekliśmy jego obywatelom ustanowić naszym kosztem czterech stróżów i dwu kuszników, mających na celu pilnowanie miasta.
6. Pozwalamy też wycinać drzewa z lasów, tak w okręgu (miasta), jak i poza jego okręgiem, na budowę domów i inne potrzeby, bez jakiejś obawy o karę.
7. Działo się w Poznaniu roku tysiąc dwieście pięćdziesiątego trzeciego od wcielenia Pana.
