Wystawy

Wystawą „Porozmawiaj-my. Rozdział I: Eksplikacja” rozpoczęliśmy cykl ekspozycji organizowany we współpracy z Uniwersytetem Artystycznym im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu. Przybliży on postawy artystyczne pracowników Uniwersytetu.

W pierwszej odsłonie w przestrzeniach Galerii Śluza zaprezentowaliśmy prace wykonane w różnorodnych technikach artystycznych: począwszy od tradycyjnych metod, po najnowsze technologie. Każdej z prac towarzyszyła opowieść zdradzająca kulisy warsztatu artysty oraz źródła inspiracji. Ten walor edukacyjny pozwalał lepiej zrozumieć i odczuć ścieżkę tworzenia prac artystycznych w różnych technikach i stylach. Z kolei dialog powstały pomiędzy pracami stworzył dla zwiedzających płaszczyznę do samodzielnej i pogłębionej interpretacji.

Tekst kuratorski

Pierwszą wystawę z cyklu „Porozmawiaj-my” zatytułowaliśmy „Eksplikacja”. Te dwa elementy składowe tytułu dobrze oddają założenia, które nam przyświecały.

Z jednej strony zależało nam bowiem na stworzeniu przestrzeni do dialogu zarówno pomiędzy prezentowanymi dziełami, jak i między nimi a odbiorcą. Na wystawie pokazujemy prace dwudziestu artystów związanych bezpośrednio z Uniwersytetem Artystycznym im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu. Wywodzą się oni z takich dziedzin sztuki jak malarstwo, rzeźba, rysunek, fotografia i grafika. Ich twórczość wymyka się jednak prostym podziałom gatunkowym.

Z drugiej strony równie ważny był dla nas proces tłumaczenia, interpretowania i zrozumienia dzieła sztuki. Dlatego też na wystawie obiektom artystycznym towarzyszą opisy, które tłumaczą elementy składowe dzieła, takie jak kolor, forma, faktura, linia, kompozycja czy źródło inspiracji.

W sztuce, tak jak w innych dziedzinach, dochodzi do hermetyzacji. Skupiając się na określonym zagadnieniu i pracując nad nim we własnym gronie, nie myślimy o tym, czy jest ono czytelne dla osób z zewnątrz. Zapominamy, że wzajemne zrozumienie i dostępność są ważne. Ich brak sprawia, że grono odbiorców naszych działań się zawęża.

Aby właściwie odebrać dzieło artystyczne, trzeba mieć świadomość, że można je interpretować na różne sposoby. A to zależy w dużej mierze od naszej otwartości. Z reguły przy pierwszym kontakcie obiekt artystyczny interpretujemy na poziomie emocjonalnym. Próbujemy zrozumieć, jak dzieło sztuki oddziałuje na nasze emocje i uczucia. Obraz może wywołać na przykład smutek lub radość. Kolejnym, trudniejszym etapem jest interpretacja symboliki używanej przez artystę. Kolor czerwony może na przykład symbolizować miłość, krwawą przemoc lub emocje. Koło – pełnię lub cykl życia. Pozostaje jeszcze warstwa kulturowa oraz filozoficzna. Wszystkie te elementy wpływają na zrozumienie i interpretację twórczości artysty.

Jednym z wyzwań eksplikacji jest to, że każda osoba może mieć inny sposób odbioru i interpretacji dzieła sztuki. Co więcej, niektóre dzieła mogą być tak złożone znaczeniowo lub otwarte na interpretacje, że żadne jednoznaczne wytłumaczenie nie jest możliwe. Jednak świadomość istnienia tych warstw pomaga w poszerzeniu naszej wiedzy i zrozumieniu dzieła sztuki oraz kontekstu, w którym powstało.

Wystawa prezentuje pięć odrębnych dziedzin sztuki. Jednak aktualnie powstające w ich ramach dzieła mogą znacznie odbiegać od pierwotnych założeń. Na przykład grafika staje się obiektem, a malarstwo instalacją. W każdej przestrzeni ekspozycyjnej przenikają się wzajemnie prace z różnych dziedzin. Są one punktem wyjścia dla warstwy edukacyjnej. Jej celem niekoniecznie musi być zdobycie wiedzy, a bardziej rozbudzenie chęci, by ją pozyskać. Struktura całego założenia celowo jest zróżnicowana. Dzieła uchwycone zostały jedynie klamrą przestrzeni galerii, aby obdarować każdego odwiedzającego choćby skrawkiem sztuki.

Rafał Górczyński