W średniowiecznej Europie możliwość wybudowania studni była jednym z podstawowych warunków wyboru miejsca na założenie miasta. Studnie, które mogły dostarczyć dużo dobrej wody, pomogły przetrwać niejedno oblężenie. Przez wiele stuleci studnie miejskie zajmowały najważniejsze miejsce na rynkach wszystkich miast europejskich. W miarę powiększania się obszaru zabudowy, stawiano je też w innych miejscach, co pozwalało zaopatrywać się w wodę wszystkim mieszkańcom. Bezpłatny dostęp do studni gwarantowały rady miast, wydając odpowiednie przepisy. Koszty utrzymania oraz budowę nowych ujęć traktowano jako wydatki na cele publiczne.
Spis treści
Wodociągi
Do jednych z ważniejszych miejskich urządzeń użyteczności publicznej należy zaliczyć urządzenia wodociągowe. O istnieniu aquaeductum wspominał już dokument księcia Przemysła II z 1282 roku. Był to najprawdopodobniej sztuczny otwarty kanał prowadzący wodę przez miasto od stawu znajdującego się u podnóża Wzgórza Zamkowego do klasztoru sióstr dominikanek (zwanych katarzynkami) w okolicach ulicy Wronieckiej. W kolejnych wiekach sieć wodociągowa rozprowadzała wodę za pomocą kanałów, rynien i rur drewnianych. Rzadko natomiast trafiały się rury ołowiane lub miedziane.
Łaźnie
Łaźnia była jedną ważniejszych instytucji w średniowiecznym mieście. W XV wieku w obrębie murów istniały 3 łaźnie: najstarszą była prawdopodobnie łaźnia pod zamkiem, przy młynie Bogdanka. Łaźnie oprócz celów higienicznych służyły również jako miejsca spotkań towarzyskich przy piwie – rajcy raz na kwartał mieli spotkanie w łaźni, pokrywane z kasy miejskiej.
Studnie
W czterech rogach rynku znajdowały się studnie Apollina, Jowisza, Neptuna i Marsa. Dostarczały one wodę do picia i do gaszenia pożarów. Woda docierała do nich drewnianymi rurami ówczesnego miejskiego wodociągu ze źródła znajdującego się na stokach Wzgórza Winiarskiego. Dwie kolejne studnie istniały na terenie dzielnicy żydowskiej.