Zamek

Poznań był miastem monarszym, co symbolizował górujący nad nim zamek. Monarcha sądził poddanych i wydawał przywileje (m.in. potwierdzał akt lokacyjny). Jako właściciel miasta oddawał w nim władzę w ręce swojego przedstawiciela, którym z początku był wójt. Jednak z chwilą, gdy urząd ten uległ osłabieniu, namiestnikiem monarchy stał się zasiadający na zamku starosta generalny Wielkopolski.

Bryła zamku informowała o jego ważności. Dominujący charakter budowli podkreślało usytuowanie jej na wzgórzu. Zamek można było łatwo dostrzec z wielu miejsc w mieście, a jego obecność była silnie zakorzeniona w świadomości mieszkańców.
Zamek składał się z wieży o istotnym znaczeniu obronnym, budynku mieszkalnego i własnego muru obronnego. Całość była połączona z pierścieniem fortyfikacji miejskich. Obwiedzione murem miasto wraz z zamkiem stanowiło rodzaj cytadeli zwróconej na zachód, skąd spodziewano się nadejścia wojsk nieprzyjaciela.